เริ่มทำการตรวจเพศนก โดยวิธี PCR
ทำไมจึงต้องทราบเพศของนก
สำหรับสัตวแพทย์ การทราบเพศจะช่วยให้สามารถวินิจฉัยและรักษาโรคทางระบบสืบพันธุ์และ ปัญหาพฤติกรรมได้ถูกต้องมากขึ้น สำหรับผู้เลี้ยง นกบางสายพันธุ์ เช่น นกกรงหัวจุก เพศผู้จะเป็นที่ต้องการมากกว่าเพศเมีย นอกจากนี้ยังทำให้สามารถจับคู่ผสมพันธุ์ได้ง่ายขึ้น แต่สำหรับเจ้าของสัตว์บางคนแล้ว การทราบเพศนกช่วยให้ตัดสินใจตั้งชื่อนกได้ถูกต้องตามเพศอีกด้วย
ตรวจเพศด้วยวิธีใดบ้าง
1. สำหรับนกที่โตเต็มที่ ผู้ที่มีความชำนาญอาจสังเกตุด้วยตาเปล่า ดูขนาด สี และพฤติกรรมที่แตกต่างกันระหว่างนกทั้งสองเพศ หรือ ใช้วิธีคลำกระดูกเชิงกราน
2.การตรวจโดยใช้กล้องส่องเข้าช่องท้องเพื่อดูรังไข่ หรือ อัณฑะในช่องท้อง
3. ตรวจ DNA โดยวิธี PCR
ทั้งนี้เป็นที่ยอมรับโดยทั่วไปว่าการตรวจDNA มีความถูกต้องแม่นยำกว่าการสังเกต และ ปลอดภัยกว่าใช้กล้องส่อง
หลักการตรวจDNA โดยวิธี PCR คืออะไร
การตรวจDNA นี้ เป็นการตรวจจำแนกโครโมโซมเพศ กล่าวคือ นกมีโครโมโซมเช่นเดียวกับมนุษย์ นกเพศผู้มีโครโมโซมเพศเป็น ZZ ส่วนเพศเมียเป็ย ZW (เทียบกับในมนุษย์ เพศชายคือ XY ผู้หญิงคือ XX) เมื่อนำเนื้อเยื่อของนกมาทำการเพิ่มจำนวนDNA ในโครโมโซมเพศด้วยวิธี PCR หรือ Polymerase Chain Reaction จนได้จำนวนDNA มากพอก็จะสามารถตรวจหาแยกชนิดของโครโมโซมได้
ใช้ตัวอย่างเนื้อเยื่อใดจากที่ใด
นิยมใช้ตัวอย่างเนื้อเยื่อ 3 ประเภท ได้แก่
1. จากเซลล์เม็ดเลือด ในเม็ดเลือดแดงของนกแตกต่างจากมนุษย์เนื่องจากมีนิวเคลียสซึ่งเป็นแหล่งDNAที่ดีและมากพอ ต้องทำการเจาะเลือดที่เท้า หรือ ขลิบเล็บ เพื่อให้ได้ตัวอย่างชนิดนี้มา
2. จากเซลล์ที่โคนขน ทำได้โดยการดึงขนที่มีขนาดใหญ่ เช่น ขนปีก ขนอก ที่มีความยาวไม่น้อยกว่า 2 ซม. ก็จะมีเซลล์จำนวนมากพอ แต่ไม่ใช้ขนที่หลุดร่วงเองเพราะจะไม่มีเซลล์ที่ใช้การได้
3. จากเยื่อเปลือกไข่ ไข่ที่เพิ่งฟักออกเป็นตัวจะมีเศษเลือดและเนื้อเยื่อที่ติดอยู่ที่เปลือกไข่ สามารถใช้ระบุเพศนกตัวนั้นได้เช่นกัน
ชนิดของนกที่สามารถตรวจเพศโดยวิธี PCR
สามารถตรวจในนกทุกชนิด ยกเว้นนกที่บินไม่ได้ เช่น นกกระจอกเทศ นกอีมู นกกีวี เป็นต้น
ค่าตรวจเพศนก
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาฯ ให้บริการตรวจเพศนกด้วยวิธี PCR ในอัตราตัวละ 500 บาท
สนใจติดต่อรับชุดเก็บDNA ที่หน่วยชีวเคมี ชั้น 7 ตึก 60 ปี โทร. 02-2189546
หรือ ไชยรัตน์ เบิร์ดฟาร์ม โทร.081-4076591 , 087-5552545